هشتمین کنگره تخصصی و پنجمین کنگره بینالمللی ساخت بیمارستان و مدیریت منابع و تجهیزات با هدف یکپارچهسازی و هماهنگی بین کلیه دستگاهها و نهادهای مرتبط و فعال در حوزه ساخت بیمارستان و مدیریت منابع و تجهیزات در سطوح نیازسنجی، طراحی، مشاوره، تصویب، پیمانکاری، اجرا، نظارت و بهرهبرداری بهمنظور افزایش بهرهوری منابع و جلب مشارکتهای مردمی و ساخت و تجهیز بیمارستانهای جدید بر اساس آخرین استانداردهای بینالمللی و ملی و خدمترسانی بهتر به بیماران در تاریخهای 19 و 20 مهرماه 1402 در سالن همایشهای بینالمللی رازی تهران برگزار شد.
آقای مهندس هوشنگ رسته مدیرعامل شرکت گروه مهندسین راه و ساختمان 142 و عضو هیئتمدیره انجمن شرکتهای بیمارستان ساز در این کنگره سخنرانی داشتند که متن سخنرانی ایشان در ادامه آورده شده است:
«با سلام و عرض ادب و احترام خدمت کلیه حاضرین در جلسه
اینجانب هوشنگ رسته، عضو هیئتمدیره انجمن شرکتهای بیمارستان ساز ایران و مدیرعامل شرکت گروه مهندسین راه و ساختمان 142 هستم و بیش از 40 سال در امر ساخت بیمارستان فعالیت مستمر دارم.
امروز از طرف انجمن موظف شدم، با مغتنم شمردن حضور اساتید، دولتمردان و سیاستگذاران حوزه سلامت کشور، مشکلات همصنفان خود را در طراحی و ساخت بیمارستان بیان نمایم.
قبل از اینکه شروع به ذکر رئوس مشکلات نمایم، درخواست و پیشنهاد مینمایم به بخش خصوصی و انجمنها بهای بیشتری داده شود، همانند سایر کشورها که حرف اول را سازندگان میزنند.
همانطور که مطلع هستید پس از انقلاب اسلامی 160 هزار تخت بیمارستانی ایجاد و راهاندازی شد که افزون بر 70% آن به دست اعضای این انجمن طراحی و ساختهشده است. نظر به تجارب ارزندهای که در این زمینه مدیران و اعضای انجمن کسب نمودهاند، پیشنهاد میشود از پتانسیل و تجربه فنی اجرایی انجمن استفاده و بهرهمندی بیشتری صورت گیرد.
انجمن شرکتهای بیمارستان ساز ایران، آمادگی خود را جهت هرگونه همکاری و مشاوره در این خصوص اعلام میدارد.
هماکنون به ازای هر 1000 نفر در کشور 1.88 تخت بیمارستانی موجود است که با نیاز واقعی و استانداردهای جهانی فاصله زیادی دارد. با توجه به اینکه در حال حاضر 160 بیمارستان نیمهتمام در سطح کشور داریم و میانگین زمانی ساخت بیمارستان در کشور حدود 12 سال محاسبهشده است، تقاضا از سازمان برنامهوبودجه این است که اعتبار و تخصیص لازم جهت اتمام این پروژهها صورت پذیرد.
در ادامه به بیان رئوس مشکلات این صنف در طراحی و ساخت بیمارستان میپردازم:
1- عدم انجام مطالعات دقیق در خصوص نیازسنجی و مکانیابی قبل از شروع مطالعات طراحی بر اساس برنامههای کوتاهمدت و بلندمدت و نبود مهندسی ارزش در زمان تعریف پروژهها
2- عدم برنامهریزی برای تأمین و تخصیص بودجه و اعتبار مناسب با پروژه در زمان تعریف طرحهای بیمارستانی در زمان مناقصه بر اساس برآورد واقعی (مراحل مطالعاتی و اجرایی) و عدم پیشبینی مدتزمان معقول و صحیح برای تکمیل پروژه و تحویل به بهرهبردار
3- وجود مشکلات در انتخاب مهندس مشاور مناسب، با تعرفه حقالزحمه مناسب:
در این رابطه نبود تعرفه و ایجاد شرایط رقابتی نامناسب و مهندسیشده با برآورد حقالزحمه اولیه غیرواقعی و مشمول بخشنامه دامنه، مهندسان مشاور را بهطرف اعلام قیمت غیرواقعی برای برنده شدن در مناقصه باقیمت مقطوع سوق میدهند.
4- لزوم واگذاری خدمات مهندس مشاور بهصورت یکپارچه برای خدمات معماری، سازه، تأسیسات و تجهیزات الکتریکی و مکانیکی، طرح تجهیز پزشکی و معماری داخلی
5- عدم تعهد به اجرای دقیق برنامه زمانبندی از طرف مهندس مشاور و کارفرما بر اساس نقدینگی و Cashflow در طول ارائه خدمات مراحل اول (طراحی مفهومی و مقدماتی)، مرحله دوم (نقشهها و مدارک فنی برای شروع عملیات اجرائی) و مرحله سوم (دوران ساخت)
6- عدم وجود فهرستبهای تخصصی بیمارستان سازی
7- نیاز به تهیه فهرست مقادیر و برآورد پروژه بهصورت یکپارچه و بدون دخالت کارفرمایان و مشکلات مربوط به سقف قیمتهای ستارهدار و ...
8- لزوم انجام مناقصه و انتخاب پیمانکار بهصورت یکپارچه برای سازه، معماری، تأسیسات و تجهیزات الکتریکی و مکانیکی (حتی تجهیزات چهارگانه)
حداکثر مناسب خواهد بود که عملیات اجرائی سازه و تکمیل عملیات ساختمانی و تأسیساتی بهصورت جداگانه به مناقصه گذاشته شود.
البته در این حالت شروع عملیات سازه بایستی بعد از تکمیل نقشههای کل باشد، تفکیک تعهدات برای سیستمها یا عملیات به تعهد کارفرما و پیمانکار مناسب نبوده و مشکلات زیادی به همراه دارد.
9- عدم بهکارگیری شرکتهای توانمند در پروژهها به علت سپردن پروژههای بزرگ به شرکتهای کوچک و همچنین ارائه قیمتهای نامتعارف و بسیار پایین در مناقصات و همچنین لزوم برگزاری مناقصات بر اساس دامنه قیمتی منطقی
10- عدم تناسب شاخصهای تعدیل اعلامشده از سوی سازمان برنامه با نرخ تورم
11- پرداختها در اکثر پروژه ها به صورت اوراق خزانه و ضرر و زیان ناشی از نقد کردن اوراق خزانه
12- تطویل زمان پروژهها به علت کسری بودجه و ضررهای ناشی از طولانی شدن پروژه ازجمله خسارتهای وارده از ناحیه هزینههای تضامین و سپردهها، نگهداری کارهای انجامشده و بالاسری تحمیلی
13- عدم تعریف سازوکار صحیح برای شناسایی و اختصاص پیمانکاران صلاحیتدار در زمینه سرویس نگهداری بیمارستانها بعد از تحویل به بهرهبردار
14- نیاز به تأمین تجهیزات پزشکی و انتخاب سازنده در یک سال آخر عملیات اجرائی، از جهت هماهنگی در آمادهسازی زیرساختها و الزامات و شروع عملیات نصب در سهماهه پایان عملیات اجرائی در جهت جلوگیری از دوبارهکاریها و تخریب
15- انتخاب مجری همتراز با پروژه
16- بلاتکلیفی بسیاری از پروژههای نیمهکاره و عدم تصمیمگیری کارفرمایان برای ابلاغ ماده 48 قراردادها
17- پیمانکار و مشاور سرمایهگذار نیستند، تنها طراح و سازنده پروژه میباشند. انتظار کارفرمایان جهت تخصیص بودجه اجرای کار توسط پیمانکار و مشاور صحیح نیست.
18- افزایش هزینههای ناشی از دستمزد و مصالح که متأسفانه مشکل همیشگی سالهای اخیر است.
19- تضعیف قوای فنی شرکتها به علت کاهش نیروهای متخصص و حرفهای، ناشی از عدم امکان پرداخت حقالزحمههای کارشناسان توسط شرکتها
در خاتمه، پیشنهادهای زیر در راستای تقویت و بهبود شرایط احداث بیمارستان در میهن عزیزمان مطرح میگردد:
20- از ظرفیت انجمن جهت معرفی شرکتهای صلاحیتدار برای پروژههای بیمارستانی با کارفرمایان بهویژه سازمان مجری، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و شرکت سرمایهگذاری خانهسازی و ... استفاده گردد.
21- بهمنظور کاهش ضررهای مالی و زمانی ناشی از عدم پذیرش تعهدات و مسئولیتپذیری برخی از شرکتهای تأمینکننده، از سوی انجمن، سازندگان و تأمینکنندگان معتبر و دارای صلاحیت به پروژهها معرفی شوند.
22- تهیه دستورالعمل تشخیص صلاحیت شرکتهای خدماتی بهمنظور واگذاری خدمات سرویس و نگهداری بیمارستانها در زمان تحویل به بهرهبردار
23- استفاده و بهرهمندی از تکنولوژیهای جدید
24- ترغیب کارفرمایان و مشاوران به طراحی بیمارستانها جهت امکان بهرهبرداری بیوقفه از سیستم و طراحیهای سازگار با محیطزیست»